• វិធីសាស្រ្តក្នុងការវិនិច្ឆ័យអំពីសកម្មភាពអគ្គិសនីនៃបេះដូង (ជាពិសេសចំពោះcardiology)
• អាចឱ្យយើងរកឃើញនូវ៖
  • ការលោតខុសប្រក្រតីនៃបេះដូង
  • កង្វះអុកស៊ីសែនក្នុងសាច់ដុំបេះដូង
  • ការត្រួតពិនិត្យឥទ្ធិពលនៃថ្នាំបេះដូង…
• ខ្សែថតនៃ ECG គឺ electrocardiograph
• ខ្សែកោងដែលយើងថតបានត្រូវបានគេហៅថា elctrocardiogram

បេះដូង 

• មានបួនថត៖
  • ថតស្ដាំខាងលើនិងខាងក្រោម
  • ថតឆ្វេងខាងលើនិងខាងក្រោម
• វាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយសរសៃ សាច់ដុំក្រឡាៗ​ pectinate muscles
• យើងមិនអាចបញ្ជាតាមចិត្តបាន ឡើយ
• គឺជាស្នប់ដែលធ្វើសកម្មភាពពីរមុខ

• ការកន្ត្រាក់នៃបេះដូងចាប់ផ្តើមពីថតលើនៃបេះដូងមុនបន្ទាប់មកទើបចាប់ផ្ដើមកន្ត្រាក់ថតក្រោម
• ឈាមដែលគ្មានផ្ទុកអុកស៊ីសែនហូរចូលទៅថតលើខាងស្ដាំបន្ទាប់មកថតក្រោមខាងស្ដាំ ហើយចាកចេញទៅក្នុងសួតដែលជាកន្លែងដែលអាចចាប់យកអុកស៊ីសែនហើយត្រឡប់មក
• ថតលើខាងឆ្វេងនិងចែកចាយទៅសារពាង្គកាយទាំងមូល។
• មុខងារដ៏ត្រឹមត្រូវរបស់បេះដូងត្រូវបានធានាដោយប្រព័ន្ធបញ្ជូនសញ្ញានៃបេះដូង
• ប្រព័ន្ធបញ្ជូនសញ្ញានៃបេះដូងនេះត្រូវបានបង្កើតដោយកោសិកាពិសេសនៃសាច់ដុំបេះដូង myocard។
  • Sinoatrial node
  • Atrioventricular node
  • His bundle
  • Tawara branches
  • Purkinje fibers
• កោសិកាទាំងនេះក៏អាចបង្កើតជារំញោចជាប្រចាំផងដែរ។

  

ECG leads 

• ប៉ូលអគ្គិសនីដែលបង្កើតនៅក្នុងបេះដូងអាចផ្លាស់ប្ដូរទីតាំងក្នុងខ្លួនយើងបានដោយសារខ្លួនយើងទាំងមូលអាចចម្លងអគ្គិស
• នីបានដូច្នេះហើយយើងក៏អាចវាស់ស្ទង់ ពីស្បែកខាងក្រៅនៃដងខ្លួនរបស់យើង។
• ក្នុងការអនុវត្តជាក់ស្ដែងគឺយើងប្រើប្រព័ន្ធ 12 leads ដែលបានបែងចែកជាបីក្រុម៖
  • Einthoven’s bipolar triangle ដៃជើង​ (I, II, III)
  • Goldberger unipolar limb leads (aVR, aVL, aVF)
  • Wilson unipolar chest leads (V1, V2, … , V6)
• Leads ទាំងអស់នេះសុទ្ធតែមានស្តង់ដារនិងបានកត់ត្រាយ៉ាងជាក់លាក់ នៅកន្លែងដែលត្រូវបិតលើអ្នកជំងឺ
• ជាទូទៅគឺយើងប្រើអេឡិចត្រូត Ag/AgCl។ 

Bipolar limb leads
 

• ត្រូវបានគេអោយឈ្មោះថា Einthoven​ triangle (I, II, III)
• Electrodes  គឺមាន​ 3 ដែលត្រូវបានដាក់នៅដៃនិងជើងអ្នកជំងឺ៖
  • ដើមដៃខាងស្តាំ (អក្សរកាត់ RA),
  • ដើមដៃខាងឆ្វេង (អក្សរកាត់ LA),
  • ជើងខាងឆ្វេង (អក្សរកាត់ LL).
• Leads នីមួយៗត្រូវបានគេចុះលេខរ៉ូមុាំង ហើយតឆ្លើយតបទៅនឹងតង់ស្យុងរវាង electrodoes​ មួយគូៗ។
  • LA – RA lead I,
  • LL – RA lead II,
  • LL – LA lead III.

Bipolar limb leads


អត្តប្រយោជន៍នៃការប្រើ limbs leads គឺវាមិនសូវពឹងផ្អែកលើទីតាំង ច្បាស់ប្រកដ​ និង​ សមាមាត្ររាងកាយរបស់អ្នកជំងឺ ដូច chest leads។

• ត្រូវបានគេអោយឈ្មោះថា Goldberger (aVR, aVL, aVF)
• មានបី electrodes ដែលត្រូវបានដាក់ជាប់ជាមួយនឹងដៃនិងជើង​ដូច Eithoven triangle ដែរ។ 
• Lead​ នីមួយៗត្រូវបានភ្ជាប់ជាមួយប៉ូល + នៃ electrodes។
  • aVR (+ ភ្ជាប់នឹង RA),
  • aVL (+ ភ្ជាប់នឹង RL),
  • aVF (+ ភ្ជាប់នឹង LL).
• Electrodes ផ្សេងៗដែលនៅសល់បានត្រូវភ្ជាប់តាមរយៈ រេស៊ីស្តង់ 5kΩ ទៅកាន់ស្ថានីយ៍យោង។ 

ដើមឡើយការបង្កើត leads ឡើងត្រូវបានធ្វើឡើងដោយ Wilson​ ដែលបានប្រើ ស្ថានីយ៍យោងភ្ជាប់ leads ទាំងបី, Goldberger​ បានកែប្រែ ការតភ្ជាប់នេះ​ ដោយកាត់ផ្តាច់ leads ដែលយើងត្រូវវាស់ និង ទទួលបាន តង់ស្យុងខ្ពស់ជាងមុន (aV)។

• ទីតាំងរបស់ electrodes អាចផ្លាស់ប្តូរបាន
• នៅក្នុងបន្ទប់ ​ICI​ electrodes សំរាប់ស្ទុងត្រូវបានដាក់នៅលើទ្រូង
  • ការចំលងអគ្គិសនីនៃស្បែកគឺគ្រប់់គ្រាន់ ភាពខុសគ្នារវាងទីតាំងនីមួយៗគឺតិចបំផុត​ (ដៃជើង x​ ទ្រូង)
  • គុណសម្បត្តិគឺ៖
    • កាត់បន្ថយកំហុសដែលកើតមានឡើងដោយការធ្វើចលនា
    • ដៃជើងនៅទំនេរសំរាប់ធ្វើអ្វីៗផ្សេងៗទៀតដូចជា NIBP និង IV ជាដើម

Unipolar chest leads 

• ត្រូវបានគេអោយឈ្មោះថា Wilson (V1, V2, V3, V4, V5, V6)
• Electrodes ទាំង 6 ត្រូវបានបិតជាប់នឹងដើមទ្រូង។
• បន្ទុក​ +​​ នៃ lead នីមួយៗត្រូវបានភ្ជាប់នៅនឹងelectrode ដែលសមស្រប។
• ស្ថានីយ៍យោង (Wilson’s central terminal)គឺជាកើតឡើងដោយការ ភ្ជាប់ Limbs electrodes ជាមួយរេស៊ីស្តង់។
• ការបិត electrodes គឺអាស្រ័យលើទីតាំងឆ្អឹងសន្ទះទ្រូងដែលនៅលើ វាយើងបិត​ electrodes 2។ Electrodes ផ្សេងៗទៀតត្រូវបិតនៅចន្លោះ ឆ្អឹងជំនី​ ហើយ បិតជុំវិញដើមទ្រូងរហូតដល់ក្រោមក្លៀក។

  

ការបង្កើត electrocardiogram  

• ដោយសារទីតាំងនៃការបិត electrodes នៅតាមដៃនិងជើង​ យើងអាចចាត់ទុកបេះដូងជា​ elementary dipole electric។

  

• បន្ទាត់ isoelectric គឺជាបន្ទាត់ត្រង់ដែលយើងអាចរកឃើញនៅលើ electrocardiogram ដែលកើតឡើងរវាងវដ្តនីមួយៗនៃបេះដូង និងរវាងភាពនីមួយៗក្នុងវដ្តនៃបេះដូង។
• ខ្សែកោងផ្លាត លើ ឬក្រោម isoelectric line ត្រូវបានហៅថា វិជ្ជមាននិងអវិជ្ជមាន។
• ខ្សែកោងដែលឡើងខ្លាំងឬចុះខ្លាំងពី isoelectric line ត្រូវបានគេហៅថាលំយោល។
• Complex គឺយើងហៅ លំយោលពីរបីបន្តបន្ទាប់គ្នា។
• ចន្លោះពេល interval គឺជាពេលវេលារវាងធាតុពីរដែលជាធម្មតានៅ ក្នុងនោះមានធាតុមួយក្នុងចំណោមធាតុទាំងពីរនោះ។.
• ផ្នែក segment អាចប្រាប់យើងពីពេលវេលារវាងធាតុពីរ។

  

• លំយោល 
  • Q, R, S គឺតំណាងឲ្យ depolarization នៃថតខាងក្រោមនៃ បេះដូងជាធម្មតាគឺគេសន្និដ្ឋានជារួម – complex
  • នៅក្នុង ECG យើងមាន complex តែមួយគឺ QRS complex។
• រលក
  • P គឺតំណាងឲ្យ depolarization នៃថតលើនៃបេះដូង ដែល leads ភាគច្រើនគឺមានតម្លៃវិជ្ជមាន។ យើងអាចឃើញច្បាស់ជាងគេគឺ lead II.។ អវិជ្ជមានគឺនៅតែ lead aVR។ តង់ស្យុងអាចមានតម្លៃពី 0.1 – 0.15 mV​ និងមានរយៈពេល​ < 100ms។
  • T គឺជាផ្នែកមួយដែលមិនស្ថិតស្ថេរជាងគេនៅក្នុងECG ។ វាមានខ្សែផ្លាតដូចនឹងខ្សែផ្លាតសំខាន់របស់ QRS ដែរ ហើយ amplitude មានប្រវែងពី 1/8 ដល់ 2/3​ នៃកម្ពស់រលក R។ វាតំណាងអោយ repolarization នៃថតក្រោមនៃបេះដូង។
  • U មាន amplitude តូចខ្លាំង។ វាតំណាងអោយ repolarization នៃផ្នែកខ្លះនៃប្រព័ន្ធបញ្ជានៃបេះដូង។
• ចន្លោះពេល​ Intervals
  • នៅក្នុង ECG ភាគច្រើនយើងអាចរកឃើញ interval PQ, QT និង RR (PP)
  • Interval PQ អាចបង្ហាញយើងពីបញ្ហានៃការបញ្ជូនសញ្ញារវាងថតលើនិង ថតក្រោមនៃបេះដូង។
  • Interval QT គឺមានរំយោល Q នៅក្នុងហ្នឹង ហើយក៏មានរលក T ផងដែរ ដូច្នេះហើយ ទើបការប្រែប្រួលរបស់ QR interval អាចកើតឡើងពីឥទ្ធិពលផ្សេងៗដែលមិនមានជាបញ្ហាដល់សុខភាពនិងអាចបង្ហាញពីភាពប៉ះពាល់ដល់សុខភាព។
  • Interval RR គឺត្រូវបានគេវាស់ញឹកញាប់ជាងគេបង្ហាញយើងពីប្រេកង់ ជីពចររបស់យើង។
• ផ្នែក segment
  • ផ្នែកដែលយើងតែងតែវាស់ញឹកញាប់ជាងគេគឺ segment ST a PQ។
  • Segment ST ជាធម្មតាគឺឆ្លើយតបទៅនឹងបន្ទាត់ isoelectric ឧទាហរណ៍ នៅពេលដែលមានជំងឺគាំងបេះដូងគឺមានគម្លាតខ្លាំងចេញពីបន្ទាត់ isoelectric។ 

Electrocardiograph

• ក្នុងគោលបំណងដើម្បីវិនិច្ឆ័យជំងឺគឺយើងត្រូវប្រើ 12 leads ECG។
• បើយើងគ្រាន់តែចង់តាមដានអ្នកជំងឺជាទូទៅ​ limb leads គឺគ្រប់គ្រាន់ – ការកាត់បន្ថយនៃ leads។
• Parameters​ដែលជាលទ្ធផលនៃ ECG គឺជាលទ្ធផលដែលមានស្តង់ដា៖
  • 1 mV គឺស្មើនឹង 10mmនៅលើក្រដាស
  • ល្បឿននៃការរំកល់ក្រដាសគឺ 25mm/s ឬ 50mm/s។
• ចន្លោះប្រេកង់៖
  • សម្រាប់ការសន្និដ្ឋានជំងឺ៖ 0,01 – 100/150 Hz
  • សម្រាប់ការតាមដានជំងឺ៖ 0,5 – 30/50 Hz.

    

ការកំណត់ប្រេកង់ជីពចរពី ECG
 

• ជាមួយនឹងទីតាំងត្រឹមត្រូវនៃ electrode (A) យើងអាចស្គាល់រំយោល R បានដោយមើលតាម amplitude (local maximum)
• ក្នុងករណីទីតាំងនៃ​ electrode (B)មិនមានលក្ខណៈស្តង់ដារ យ់ើងអាចរកឃើញការខូចទ្រង់ទ្រាយនៃសញ្ញា – នៅពេលនេះយើងឃើញច្បាស់ amplitude នៃR
  • តាមរយៈក្បួនដោះស្រាយយើងអាចរកឃើញ local maximumថ្មី ម៉ូនីត័របង្ហាញប្រេកង់បេះដូងពីរដងច្រើនជាងភាពជាក់ស្ដែង

ក្នុងអំឡុងពេលពិនិត្យជាទៀងទាត់ចាំបាច់ត្រូវ៖

• ត្រួតពិនិត្យខ្សែ ECG
  • ប្រសិនបើអ៊ីសូឡង់ស្រោបខ្សែខូចយើងត្រូវតែផ្លាស់ប្ដូរ
• វាស់ចរន្តលេចធ្លា​យ leakage current ពីឧបករណ៍ទាំងមូលក៏ ដូចជា ផ្នែកនីមួយៗនៃឧបករណ៍ (ខ្សែចម្លងចរន្ត ECG)
  •  ការឆក់អគ្គិសនីអាចកើតមានឡើង
• ការប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនក្លែងធ្វើ ECG simulator
• ការត្រួតពិនិត្យត្រូវធ្វើឡើងដោយអ្នកជំនាញ/វិស្វករពេទ្យ យ៉ាងតិចម្ដងក្នុងមួយឆ្នាំ